Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) είναι η πιο συχνή νευροαναπτυξιακή διαταραχή που συνεχίζεται και στην ενήλικ...
Η κλινική εικόνα της διαταραχής στα παιδιά διαφοροποιείται από τους ενήλικες. Συναντάται περισσότερο στα αγόρια σε ποσοστό 3:1 και στο 5-7% του μαθητικού πληθυσμό.
Τα κορίτσια δεν εκδηλώνουν συνήθως τη διαταραχή με τη μορφή της υπερκινητικότητας για αυτό και μπορεί να λανθάνει η διάγνωση.
Η ΔΕΠ-Υ δεν φθίνει στην ενηλικίωση, μπορεί τα συμπτώματα τη παιδικής ηλικίας να μειώνονται, οι λειτουργίες όμως παραμένουν χαμηλές.
Τα πυρηνικά συμπτώματα της διαταραχής είναι:
1) ελλειμματική προσοχή
2) παρορμητικότητα
3) υπερκινητικότητα
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά όμως της διαταραχής στα παιδιά προσχολικής ηλικίας;
• Δυσκολίες με δραστηριότητες που απαιτούν προσοχή
• Δυσκολίες συνεργασίας με τα άλλα παιδιά
• Εμπλέκονται λιγότερο στο παιχνίδι σε σχέση με τους συνομηλίκους τους
• Τάση να μη συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των ενηλίκων
• Λιγότερες κοινωνικές δεξιότητες σε σχέση με τους συνομηλίκους
• Οι εκπαιδευτικοί είναι οι πρώτοι που παρατηρούν το πρόβλημα
• Η μετάβαση από τον παιδικό σταθμό στο νηπιαγωγείο φανερώνει τη δυσλειτουργική υπερκινητικότητα
• Πρέπει να αποκλείονται άλλες καταστάσεις (συννοσηρότητα) που θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη συμπεριφορά:
• Ψυχοκοινωνικά πρβλ. (διαζύγιο κλπ)
• Αυτισμός, Νοητική Υστέρηση
• Αγχώδεις ή συναισθηματικές διαταραχές
• Νευρολογικές/ιατρικές καταστάσεις
Στη διάγνωση της ΔΕΠ-Υ, ο ειδικός πρέπει να είναι σίγουρος ότι η απροσεξία και η υπερκινητικότητα προκαλούν δυσλειτουργία.
Συνήθως η ΔΕΠ-Υ δεν εμφανίζεται μόνη της αλλά υπάρχει συννοσηρότητα η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί πρώτη.
Η διάγνωση στα πολύ µικρά παιδιά µπορεί να είναι δύσκολη διότι συµπεριφορές φυσιολογικές για την ηλικία αυτή µπορεί να µοιάζουν µε την ?ΕΠΥ (π.χ., νευρικότητα, υπερβολικό τρέξιµο ή σκαρφάλωµα,δυσκολία να περιµένει στη σειρά).
Τα μικρά παιδιά 3-5 ετών σπάνια καλούνται να εστιάσουν τη προσοχή τους σε κάτι ή να παραμείνουν ακίνητα στην ίδια θέση για πολλή ώρα και για αυτό η διάγνωση πολλές φορές λανθάνει. Όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι σε ένα βαθμό απρόσεκτα και υπερκινητικά.
Σε αυτή την ηλικία δεν εμφανίζεται συχνά η συννοσηρότητα η οποία έχει να κάνει με:
*Ειδικές διαταραχές της ανάπτυξης
*Εναντιωματική – προκλητική διαταραχή
*Αγχώδεις και συναισθηματικές διαταραχές
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της διαταραχής στη σχολική ηλικία;
H ΔΕΠ-Υ είναι η πιο συχνή ψυχιατρική νόσος στην ηλικία αυτή >5% και τα κριτήρια διάγνωσης βασίζονται στην συγκεκριμένο ηλικιακό φάσμα.
Τα πρώτα συμπτώματα αρχίζουν να φαίνονται από την έναρξη της μαθητικής ζωής του παιδιού διότι το ίδιο καλείται να δείξει μεγαλύτερη συγκέντρωση και προσοχή αλλά και να ανταπεξέλθει σε δραστηριότητες.
Επιπλέον τα ελλείμματα που παρουσιάζουν τα παιδιά αυτά στις επιτελικές λειτουργίες (μνήμη ερασίας, αναστολή, σχεδιασμός) επιβαρύνουν την κοινωνική και σχολική τους λειτουργικότητα.
Συγκεκριμένα έχει παρατηρηθεί ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν δυσκολίες στην κοινωνική τους ζωή, έχουν χαμηλή ακαδημαϊκή επίδοση και σχολική βαθμολογία και τους απορρίπτουν οι συνομήλικοι.
Η διάγνωση της ΔΕΠ-Υ απαιτεί συνεργασία γονέα, εκπαιδευτικού και επαγγελματία υγείας προκειμένου να γίνει σωστός σχεδιασμός της θεραπείας και της αντιμετώπισης της διαταραχής προκειμένου το παιδί να μπορεί να ανταπεξέλθει στις κοινωνικές και ακαδημαϊκές του υποχρεώσεις.
Δήμητρα Ζαχαροπούλου
Επισκέπτρια Υγείας
No comments